ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα καὶ ἐκάλεσε πολλούς·
"Άνθρωπο" μεν ονομάζει ο Ιησούς Χριστός τον Θεό δια την προς το ανθρώπινο γένος 'απειρο φιλανθρωπία, "δείπνο" δε την εναθρώπιση αυτού. Επειδή το δείπνο γίνεται όχι το πρωί αλλά την εσπέρα, όταν τελειώσει η μέρα, έτσι και ο Υιός του Θεού δεν εσαρκώθηκε στην αρχή της κτίσεως του κόσμου, αλλά όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. "ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον Υιόν αυτού γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον"(Γαλάτ.δ'4). "Μέγα" δε το δείπνον επειδή "ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον"(Α' προς Τιμοθ.γ'16) και υψηλό και ακατάληπτο και για τους αγγέλους και για τους ανθρώπους. "Μεγα" επειδή ο Θεός έλαβε δούλου μορφή και έγινε άνθρωπος. "Μέγα", επειδή μεγάλωσε και ύψωσε την ανθρώπινη φύση "έν δεξιά του θρόνου της μεγαλωσύνης εν τοις ουρανοίς"(Εβρ.η'1). Κατά άλλη έννοια "δείπνον" ονόμασε την εναθρώπισή του ο Ιησούς για τον Μυστικό δείπνο στον οποίο μεταλαμβάνουμε το σώμα και πίνουμε το αίμα αυτού. "μέγα" διότι δια του μυστικού δείπνου και της μετάληψης ενωνόμαστε με τον σαρκωμένο Λόγω, συνδοξαζόμαστε και γινόμαστε θεοί κατά χάρη. Αυτό είναι και το νόημα της παραβολής, ότι ο πανάγαθος και φιλάνθρωπος Θεός και Πατήρ ευδόκησε για να σαρκωθεί ο μονογενής Υιός Αυτού, τότε "εκάλεσε πολλούς", για να πιστέψουν σε αυτό το μέγα μυστήριο. Γιατί άραγε είπε "πολλούς" και όχι "πάντας"; αφού ο Θεός θέλει "πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν" (Α'προς Τιμθ.β'4), χωρίς δε της εν Χριστώ πίστης κανένας δεν σώζεται. Διότι η παραβολή έχει δύο νοήματα, το της εικόνας και του εικονιζόμενου, ή του γράμματος και του πνεύματος. Είπε "πολλούς" για την ακολουθία του κατά το γράμμα νοήματος της παραβολής, επειδή άν έλεγε ότι κάλεσε "πάντας", ουδεμία πιθανότητα έχει ο λόγος. Γιατί ποιός κάνει δείπνο και καλεί τους πάντες; Το "πολλούς" κατά την έννοια του γράμματος σημαίνει το "πάντας" κατά την έννοια του πνεύματος.
καὶ ἀπέστειλε τὸν δοῦλον αὐτοῦ τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου εἰπεῖν τοῖς κεκλημένοις· ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα.
Ήταν δε πρό της ενσάρκου οικονομίας προσκεκλημένοι οι Ιουδαίοι στην πίστη αυτού του μυστηρίου από τους άγιους προφήτες, οι οποίοι είχαν προφητέυσει σε αυτούς την έλευση του Κυρίου. Είπε ο Μωυσής προς αυτούς, "εκ των αδελφών σου, ως εμέ, αναστήσει σοι Κύριος ο Θεός σου,αυτού ακούσεσθε"(Δευτερ.ιη'15). Ήρθε η ώρα του δείπνου δε και ήταν όταν έστειλε ο Θεός τον Υιό αυτού να καλέσει αυτούς εις επίγνωσιν αληθείας. "Δούλον" δε αυτόν ονόμασε ώς δούλου μορφή λαβόντα καί όμοιος με τους ανθρώπους έγινε, και το θέλημα του Θεού και Πατρός του έκανε και τελείωσε το έργο του, (Ιωαν.δ'34). Εκάλεσε δε αυτούς ο απεσταλμένος Υιός του Θεού και μέσω του λόγου, λέγοντας, "Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγω αναπαύσω υμάς"(Ματθ.ια'28). Εκάλεσε δε αυτούς και μέσω των ισχυρών επιχειρημάτων της Αγίας Γραφής "Ει επιστεύετε Μωσή, επιστεύετε αν εμοί, περί γαρ εμού εκείνος έγραψεν"(Ιωαν.ε'46). Εκάλεσε δε αυτούς και με τα θαύματα που πραγματοποίησε μπροστά τους.
καὶ ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι πάντες. ὁ πρῶτος εἶπεν αὐτῷ· ἀγρὸν ἠγόρασα, καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθεῖν καὶ ἰδεῖν αὐτόν· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. καὶ ἕτερος εἶπε· ζεύγη βοῶν ἠγόρασα πέντε, καὶ πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον. καὶ ἕτερος εἶπε· γυναῖκα ἔγημα, καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν.
Αυτοί βρήκαν διάφορες δικαιολογίες για να μην έρθουν στο μέγα δείπνο. Αυτοί είναι οι Φαρισαίοι και Γραμματείς και Νομοδιδάσκαλοι και οι άρχοντες των Ιουδαίων. Αυτούς είχε καλέσει πρώτους ο Κύριος αφού αυτοί διάβαζαν τις θείες γραφές. Από αυτούς άλλοι δεν δέχθηκαν την πρόσκληση γιατί είχαν οι μεν να αγοράσουν αγροτεμάχιο, κοσμικές και μάταιες υποθέσεις, ο αγρός σημαίνει ο κόσμος κατα τον Ιησούν Χριστό που είπε "Ο δε αγρός εστιν ο κόσμος"(Ματθ.ιγ'38), δούλοι είναι αυτοί της κοσμικής ματαιότητας και φαντασίας. Άλλοι δε πρόβαλλαν την αγορά των πέντε ζευγών βοδιών, που σημαίνει την προσήλωση στις τρυφές των πέντε αισθήσεων, πέντε τα ζεύγη, οφθαλμοί, αυτιά, δύο της μύτης οι πόροι, δύο της γεύσης τα όργανα, γλώσσα και ουρανίσκος, δύο της αφής τα μέλη της εξωτερικής αφής και της εσωτερικής, της επιφάνειας του σώματος και την εσωτερική εισχωρούσα αίσθηση στην καρδιά μας και ψυχής μας. Αυτοί λοιπόν λέγανε μη μπορώντας να ακολουθήσουν τον Κύριο, "Σκληρός εστιν ούτος ο λόγος, τις δύναται αυτού ακούειν;"(Αυτοθ.ς'60). Και άλλοι δεν μπόρεσαν να έρθουν εξαιτίας της γυναίκας,δηλαδή όλοι οι φηλοκτήμονες και φιλήδονοι και φιλόσαρκοι άνθρωποι, οι οποίοι προσκαλούνται σε μετάνοια και μετάληψη των θείων Μυστηρίων παραιτούνται οι μεν για την φροντίδα των υπάρχοντων οι δε από τα της ηδονής εμπόδια.
καὶ παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα. τότε ὀργισθεὶς ὁ οἰκοδεσπότης εἶπε τῷ δούλῳ αὐτοῦ· ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ρύμας τῆς πόλεως, καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀναπήρους καὶ χωλοὺς καὶ τυφλοὺς εἰσάγαγε ὧδε.