Σωστοί δεν θα γίνουμε ποτέ. Θεούμενοι, όχι θεωθέντες
Το θέμα δεν είναι σ’ αυτά τα πρέπει που έχετε να μπουν άλλα πρέπει, δηλαδή να αρχίσουμε με λεπτομέρειες αυτό πρέπει να γίνει έτσι, το άλλο πρέπει να γίνει έτσι. Το βασικό είναι, ας πούμε, το όλο θεμέλιο, το όλο ... όχι αυτή η μίζερη θρησκευτικότητα, γιατί είναι πολύ μίζερη. Δηλαδή οι ορθόδοξοι Έλληνες δεν νιώθουν χαρά, δεν νιώθουν την χαρά του Χριστού, γιατί όλο λεπτομέρειες, αυτό πρέπει να κάνουμε, όχι αυτό είναι τέτοιο, το ένα είναι σωστό το άλλο είναι στραβό. Πάρα πολλές φορές αυτό που είναι σωστό το θεωρούν στραβό και το στραβό το θεωρούν σωστό, τέλος πάντων. Αλλά το θέμα είναι απλώς ... με λεπτομέρειες, δηλαδή, πώς να το πω, λένε, δεν βλέπει το δάσος και βλέπει τα δένδρα, το κάθε δένδρο. Φυσικά, ο θρήσκος βλέπει, ένα δένδρο, άλλο δένδρο, λεπτομέρειες, κάθεται στις λεπτομέρειες, «αυτό επιτρέπεται;», «το άλλο επιτρέπεται;», είναι σωστό ή δεν είναι σωστό, δηλαδή τώρα μου λέτε να ‘ρθω και να σας πω πια είναι τα σωστά, να σας δώσω ένα νέο κατάλογο, δεν σας φτάνουν οι κατάλογοι που έχετε; Αυτό ξέρετε τι μου θυμίζει; Μου θυμίζει τους επαναστάτες που ρίχναν τους τυράννους και βάζαν τη δική τους τυραννία. Άσε αν τα λέω σωστά ... είπαμε όποιος νομίζει ότι είναι σωστός βρίσκεται στη μεγαλύτερη πλάνη. Δεν είναι το θέμα, το σωστό. Απλούστατα μη ξεκινάμε από μια βάση που δεν είναι χριστιανική. Δεν είναι το θέμα κατά πόσο θα είμαστε σωστοί ή όχι. Σωστοί δεν θα γίνουμε ποτέ, ποτέ, ποτέ. Έτσι; Ο Χριστιανισμός είναι μια επανάσταση που ποτέ δεν μπορεί να ολοκληρωθεί γιατί οι στόχοι του Χριστιανισμού είναι πολύ μεγάλοι, δεν μπορούμε να τους φτάσουμε. Ποτέ μη πούμε ότι γίναμε σωστοί Χριστιανοί. Γι’ αυτό και για τους αγίους δεν λέμε ποτέ ότι είναι θεωθέντες. Θεούμενοι, σε διαδικασία δηλαδή, σε μια πορεία προς τον Θεό και όχι θεωθέντες. Δεν έγιναν θεοί, θεούμενοι. Μετά θάνατον, εντάξει, αλλά στη ζωή αυτή κάθε στιγμή μπορεί να πέσεις. Κανένας μη θεωρήσει ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο και τέτοια. Αλλά εκείνο που έχει σημασία δεν είναι οι λεπτομέρειες τόσο, όσο το να εμπλέκεται κανείς σε λεπτομέρειες και να χάνει το βασικό. Και το βασικό είναι η ένωση με τον Χριστό και η βεβαιότητα αυτή ότι ο Χριστός είναι μαζί μας, είμαστε ένα με τον Χριστό. Αυτό που έκανε τους Μάρτυρες. Δηλαδή, μη φανταστούμε ότι ένας Μάρτυρας ήξερε τα πάντα, ας πούμε, θεολογίες και τέτοια. Ήταν απλοί άνθρωποι που δεν ξέραν πολλά πράγματα. Νιώθαν ενωμένοι με τον Χριστό. Ε, δεν χωρίζονταν από τον Χριστό με τίποτα, χωρίζονταν από τα χέρια τους, χωρίζονταν από τα πόδια τους, από τον Χριστό δεν χωρίζονταν.
Εκκοσμίκευση
Πολλά άλλαξαν. Γιατί όταν πια έπαψε να διώκεται επισήμως ο Χριστιανισμός, άρχισαν να εισρέουν στον Χριστιανισμό πλήθη. Σου λέει τώρα που άλλαξε η κυβέρνηση θα πάμε με το νέο κόμμα. Έτσι δεν γίνεται πάντα με τα κόμματα. Όποιο κόμμα είναι δημοφιλές τρέχουν ... οι σαβούρες από τα άλλα κόμματα τρέχουν εκεί. Πάντα γίνεται αυτό. Κάποιον, πριν από πολλά χρόνια του είπανε, «καλά ρε, εσύ ήσουν προηγουμένως με το άλλο κόμμα το οποίο κυβερνούσε, τώρα πως άλλαξες;» «Δεν άλλαξα εγώ αυτοί άλλαξαν». Άλλαξε η κυβέρνηση. Το θέμα είναι ότι γίνανε πάρα πολλοί Χριστιανοί από τότε που επεκράτησε ο Χριστιανισμός κατά κάποιον τρόπο. Δεν επεκράτησε ο αληθινός Χριστιανισμός εννοείται. Απλούστατα οι αυτοκράτορες, η εξουσίες λέγαν ότι είναι Χριστιανοί, όλοι γίναν Χριστιανοί. Με αποτέλεσμα στους επισκόπους ... λέει κάπου ο Γρηγόριος ο Θεολόγος για κάποιους επισκόπους της εποχής του, «Χθες, εν θεάτροις μέσος, σήμερον αυτός ξένον θέαμα», «χθες», λέει, «σύχναζες στα θέατρα, σήμερα είσαι ο ίδιος παράδοξο θέαμα», θέατρο είσαι εσύ ο ίδιος που έγινες επίσκοπος, δηλαδή. Αφού γλέντησε τη ζωή του δηλαδή, μέσα στα θέατρα μετά έγινε ο ίδιος θέατρο. Ένας επίσκοπος που δεν πιστεύει απλούστατα κάνει μια θεατρική παράσταση. Πως το λέει; Παράδοξον θέαμα, σήμερα εσύ ο ίδιος. Εντάξει, και επίσκοποι γίναν και τι δεν γίναν, και γι’ αυτό βλέπουμε, από τότε αρχίζει μια φυγή ανθρώπων που θέλανε αληθινότερο Χριστιανισμό στο μοναχισμό. Τότε γεννιέται ο μοναχισμός, που σημαίνει μια φυγή από έναν εκκοσμικευμένο Χριστιανισμό. Δεν νιώθαν πια ότι μέσα στις εκκλησίες ήταν εκείνο το παλιό, ο αληθινός Χριστιανισμός και φεύγαν και κάμναν δικές τους κοινότητες έξω από τις πόλεις τις χριστιανικές. Και στο τέλος καταντούμε σε έναν Χριστιανισμό που είναι ... όσο περνάν οι αιώνες γίνεται πιο ατομιστικός γιατί είχε χαθεί αυτή η έννοια του Σώματος του Χριστού. Δεν νιώθαν ενωμένοι. Γι’ αυτό βλέπουμε και να αρχίζουν οι εκκλησίες να γίνονται μικρές. Οι πρώτες εκκλησίες ήτανε ... αν δείτε τις παλιές εκκλησίες, είναι μεγάλες και με πολύ φως, με πολύ φως να βλέπει ο ένας τον άλλον, γιατί νιώθανε όλοι ότι ήτανε μέλη του ενός Σώματος. Δείτε τον άγιο Δημήτριο τι φωτεινή εκκλησία είναι. Όταν άρχισε ... έπεσε αυτή η συνείδηση ότι είναι ενωμένοι σε ένα Σώμα Χριστού και ο καθένας σκεφτόταν τον εαυτό του ατομιστικά, προτιμούσαν να κάμνουν μικρά εκκλησάκια, σκοτεινά, ώστε να πηγαίνουν εκεί, να κρύβονται σε μια γωνία, και να μην βλέπει ο ένας τον άλλον. Βλέπετε οι επόμενες εκκλησίες των επομένων αιώνων είναι μικρές και σκοτεινές, μικρά παραθυράκια, βλέπετε πως αλλάζει η νοοτροπία. Ενώ πρώτα λέγανε «εμείς» μετά γίνεται «εγώ». Αλλά αυτό βλέπετε είναι τελείως αντίθετο προς το αληθινό πνεύμα του Χριστιανισμού. Όσο είναι δυνατόν μέσα στα όρια μιας ενορίας, ας πούμε, να ξαναζήσουν οι ενορίτες, όσοι, τέλος πάντων, όσοι ... γιατί πολλοί είπαμε, έρχονται στην εκκλησία για να ανάψουν το κερί και να ζητήσουν κάποιο ρουσφέτι από τους αγίους, ή από την Παναγία κλπ. Δηλαδή, πώς να το πω, αν μπορούσαν οι Χριστιανοί να ζήσουν αυτή την έννοια του Σώματος του Χριστού, τα πράγματα αλλάζουν. Είναι, δηλαδή, κάτι βασικά πράγματα που πρέπει να αλλάξουν κι όχι απλώς να αντικαταστήσουμε τις συνταγές που υπάρχουν με νέες συνταγές. Όχι νέες συνταγές, ο Χριστιανισμός δεν είναι μαγειρική. Τώρα βέβαια οι καλές νοικοκυρές θα θυμόσουν που μιλάω για τη μαγειρική περιφρονητικά αλλά πώς να το κάνουμε; Εντάξει, κρατήστε τη μαγειρική αλλά όχι και ο Χριστιανισμός να γίνει μαγειρική με συνταγές, ε;
Κοιτάξτε, αυτά που είπα, δεν τα είπα έτσι για να ... σαν κατηγορία. Απλούστατα είναι κάτι όμορφα πράγματα του αληθινού Χριστιανισμού ... να τα μάθετε. Δεν σας είπα, δηλαδή, δικά μου λόγια, σας ανέφερα κείμενα από τους αγίους, από την Αγία Γραφή, από τους Πατέρες. Αυτά όλα εκπροσωπούν τον αληθινό Χριστιανισμό, την αληθινή ορθοδοξία, δεν είναι λόγια ενός παπά. Δεν είναι ένα κήρυγμα που επαναλαμβάνουμε αυτά που λέγονται συνέχεια. Είναι πράγματα που είναι βγαλμένα από τους αγίους, βγαλμένα από την Αγία Γραφή, αλλά που τα ξεχνάμε.