Δεν υπάρχει οίκος-ναός του Θεού ...
Τώρα, καλά και τι μένει από όλα αυτά τα πράγματα; Δηλαδή τι θα κάνουμε; Ωραία ο Χριστιανισμός δεν είναι όλα αυτά τα πράγματα, ε, τι είναι τέλος πάντως; Ωραία δεν είναι θρησκεία, τότε γιατί βρισκόμαστε μέσα στον οίκο του Θεού αυτή τη στιγμή; Βρισκόμαστε στον οίκο του Θεού; Κοιτάξτε και σε αυτό το πράγμα ο Χριστιανισμός πόσο διαφέρει από τις θρησκείες του κόσμου. Στις θρησκείες του κόσμου, του αρχαίου και του νεωτέρου, μάλλον του αρχαίου κατ’ εξοχήν, χτίζανε ναούς για να κατοικεί μέσα ο Θεός, ή οι θεοί τους. Δηλαδή ακόμη και στην θρησκεία του Ισραήλ, των Εβραίων, που ήταν μονοθεϊσμός, που πιστεύαν στον αληθινό Θεό. Κι αυτοί νομίζαν ότι ο Θεός, ο μόνος, ο αληθινός Θεός κατοικεί μέσα στο ναό του Σολομώντος. Το ίδιο πιστεύανε οι αρχαίοι Έλληνες, χτίζαν στην Ολυμπία, ας πούμε τον ναό του Διός, πιστεύαν ότι εκεί μέσα κατοικούσε ο Δίας. Χτίζαν πάνω στην Ακρόπολη τον ναό της παρθένου Αθηνάς, πίστευαν ότι εκεί μέσα κατοικεί η Αθηνά. Και ξέρετε και το πιο σπουδαίο; Μέσα στους ναούς αυτούς δεν έμπαινε ο λαός. Ο λαός ήταν απ’ έξω. Εκεί ήταν οίκος του Θεού. Ναός, ναός θα πει κατοικία, του Θεού, κατοικία του Θεού ήτανε. Δεν έμπαιναν οι άνθρωποι μέσα στους ναούς αυτούς που ήτανε η κατοικία του Θεού. Απ’ έξω ήτανε, απ’ έξω προσφέραν τις θυσίες τους. Μέσα μπαίναν οι ιερείς. Βλέπετε στο ναό του Σολομώντος ήταν τα Άγια και τα Άγια των Αγίων, στα Άγια μπαίναν οι ιερείς, στα Άγια των Αγίων μια φορά τον χρόνο ο αρχιερεύς, εκεί που ήταν και η Κιβωτός της Διαθήκης με τις Δέκα Εντολές. Και ήταν σκοτεινό εκείνο το μέρος, ούτε φως δεν έμπαινε. Αυτό βέβαια ήταν συμβολικό για να καταλάβουν, μη θεωρούν τον Θεό ότι είναι ... όπως και σήμερα οι θρήσκοι που τον Θεό τον φαντάζονται σαν ένα παππού με μακριά γένια, άσπρα γένια και τέτοια. Ο Θεός δεν είναι άνθρωπος. Ο Χριστός έγινε άνθρωπος, ενώθηκε με την ανθρωπίνη φύση, αλλά ο Θεός Πατήρ, όχι. Το να λέμε ότι ο Θεός Πατήρ είναι ένας παππούς με γένια αυτό είναι τελείως ένας ανθρωπομορφισμός που μπορεί να χρειάζεται για τους απλοϊκούς ανθρώπους που δεν μπορούν να καταλάβουνε, αλλά για έναν αληθινό χριστιανό αυτό είναι τερατώδες. Και μάλιστα και κάποιες γιαγιάδες, δεν ξέρω από το πήρανε αυτό, λένε στα εγγονάκια τους, όταν βλέπουν κάποιον ιερέα, «να ο θεούλης». Αυτό είναι σχεδόν βλασφημία.
Στον Χριστιανισμό τι γίνεται τώρα; Λοιπόν εμείς δεν είμαστε στον οίκο του Θεού; Ε, λοιπόν. Όταν η Σαμαρείτιδα ρώτησε τον Χριστό, «Πού πρέπει να λατρεύουμε τον Θεό, στα Ιεροσόλυμα, στο ναό του Σολομώντος, ή στο όρος Γαριζίν», όπως κάμναν οι Σαμαρείτες; Είπε τότε ο Χριστός ότι, «Ο Θεός πνεύμα εστί, και τους προσκυνούντας τον Θεόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν» (Ιωάν. 4,20-24), δεν χρειάζεται ναούς. Δεν χρειάζεται ναούς ο Θεός. Και όταν ο πρωτοδιάκονος Στέφανος, ο πρώτος των μαρτύρων απολογούνταν, που τον είχαν συλλάβει οι Ιουδαίοι, και τον καταδίκασαν σε λιθοβολισμό, τους είπε, «Αλλ’ ουχ ο Ύψιστος εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί, καθώς ο προφήτης λέγει· ο ουρανός μοι θρόνος, η δε γη υποπόδιον των ποδών μου· ποίον οίκον οικοδομήσετέ μοι, λέγει Κύριος, ή τις τόπος της καταπαύσεώς μου; Ουχί η χειρ μου εποίησε ταύτα πάντα;» (Πράξ. 7,48-50). Ο Ύψιστος δεν κατοικεί σε χειροποίητους ναούς, δεν κατοικεί! Τι κάνουμε τώρα; Δηλαδή εδώ τώρα τι γίνεται; Δεν κατοικεί ο Θεός; Δεν κατοικεί, λέει, σε ναούς που έχτισαν οι άνθρωποι, όπως το λέει ο προφήτης Ησαΐας, «Ο ουρανός είναι ο θρόνος Μου και η γη υποπόδιον των ποδών μου, ποιόν οίκον οικοδομήσετε Μοι;» (Ησ. 66,1), τι σπίτι θα μου χτίσετε εσείς; Τι είστε εσείς βρε; Λέει ο Θεός δια του προφήτου Ησαΐα. «Ποιος τόπος της καταπαύσεως Μου;» ποιο μέρος της γης είναι ο τόπος της αναπαύσεως Μου; «Ουχί η χειρ Μου εποίησε πάντα ταύτα;» (Ησ. 66,2), δεν τα έκανε όλα αυτά το χέρι Μου; Ο Θεός είναι δημιουργός όλων. Ουρανός, γη, όλα είναι δικά Του. Έχει ανάγκη από δικούς μας ναούς; Τότε τι γίνεται εδώ πέρα; Τι γίνεται εδώ; Προσέξτε κάτι, μέσα στην ορολογία την χριστιανική, όπως διαμορφώθηκε, ποτέ δεν γίνεται λόγος για ναό του Θεού. Ναός του Θεού λεγόταν, και οίκος Κυρίου ο ναός του Σολομώντος. Αλλά δεν ονομάζονται οι τόποι όπου οι Χριστιανοί μαζεύονται για να τελέσουν τα μυστήρια τους και να προσευχηθούν μαζί, δεν ονομάζονται ναοί του Θεού, διότι ολόκληρο το σύμπαν είναι ναός του Θεού. Δεν έχει ανάγκη, δηλαδή, ο Θεός να του χτίσουμε εμείς εκκλησίες, καμιά ανάγκη δεν έχει. Καμιά ανάγκη δεν έχει από τα κεριά μας, ή από τα λάδια μας, ή από ότι άλλο. Δεν έχει καμιά ανάγκη ο Θεός από όλα αυτά, όλα είναι δικά Του. Γι’ αυτό το λόγο πριν από τη Θεία Ευχαριστία λέμε, «Τα Σα εκ των Σων, Σοι προσφέρομεν». Τα Σα εκ των Σων, τι θα πει; Τα δικά Σου που τα πήραμε από τα δικά Σου σε Σένα προσφέρουμε. Δεν είναι δικά μας δηλαδή. Δεν προσφέρουμε τίποτα, τι έχουμε δικό μας; Τίποτα δεν έχουμε δικό μας, απολύτως τίποτα!
Όσοι λοιπόν νομίζουν ότι κάνουν τάματα στους αγίους, ότι προσφέρουν κάτι και ότι οι άγιοι είναι υποχρεωμένοι μετά, σαν καλοί βουλευτές ... όπως στους βουλευτές, «σε ψηφίσαμε θα μας κάνεις αυτό το ρουσφέτι», έτσι δεν λένε στους βουλευτές; Και μετά απορούν γιατί οι βουλευτές δεν είναι ηθικοί. Ε, βέβαια, αφού όλα είναι ανταλλαγή, σου δίνω ψήφους θα μου κάνεις αυτό. Μετά παραπονείται αυτός ο λαός, ο οποίος είναι τόσο καλός, παραπονείται γιατί οι βουλευτές δεν είναι καλοί. Τέτοιος λαός, τέτοιους βουλευτές βγάζει.
Όλα είναι του Θεού. Δεν χρειάζεται, δηλαδή, κάποιον ναό να Του χτίσουμε εμείς. Τι είναι τότε όλοι αυτοί οι ναοί; Οι χριστιανοί ονόμαζαν αυτούς τους τόπους εκκλησίες, δεν τους ονόμαζαν ναούς του Θεού, εκκλησίες. Εκκλησία είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Στους ναούς ο λαός στεκόταν απ’ έξω. Έξω από τον Παρθενώνα, δεν έμπαιναν στον Παρθενώνα. Έξω προσφέραν τις θυσίες. Έξω κι απ’ τον ναό του Σολομώντος στα Ιεροσόλυμα. Απ’ έξω καθόταν ο λαός. Εκείνος ο ναός ήταν αφιερωμένος στον θεό, ή στους θεούς, δεν έμπαινε ο λαός. Στον Χριστιανισμό τελείως το αντίθετο. Όλα είναι του Θεού, αυτός ο χώρος είναι για τους ανθρώπους, για τους χριστιανούς που μαζεύονται. Εκκλησία αυτό θα πει, συνάθροιση, συνένωση του λαού. Είναι ένας όρος που τον πήραμε από τους αρχαίους Αθηναίους, η Εκκλησία του Δήμου, συγκέντρωση του λαού. Είναι για τον λαό ο ναός, όχι για τον Θεό. Για τον χριστιανικό λαό που συγκεντρωνόμενος σε ένα χώρο εκφράζει την ενότητα του με τον Θεό. Δεν χτίζουμε τις εκκλησίες για τον Θεό, δεν τις χρειάζεται, τι να τις κάνει; Το σύμπαν ολόκληρο είναι δικό Του, τι είναι οι ναοί; Ας πούμε ο άγιος Πέτρος της Ρώμης έχει ύψος 136 μέτρα. Το σύμπαν πόσο είναι; Τι είναι 136 μέτρα; Στην Ακτή Ελεφαντοστού νομίζω έχει κτιστεί ένας ναός, μέσα στη φτώχια ο λαός, κι έχτισε ο πρόεδρος της χώρας έναν ναό ψηλότερο κι απ’ τον άγιο Πέτρο. Γιατί; Για επίδειξη. Και τι έγινε; Ο άνθρωπος νομίζει ότι είναι τόσο μεγάλος που καμαρώνει τα δικά του τα έργα συνέχεια. Το 2004 που ολοκληρώθηκε η γέφυρα του Ρίου-Αντιρίου είπε κάποιος σοφός παππούς, «ο άνθρωπος νίκησε τον Θεό»! Τρία χιλιόμετρα είναι όλη κι όλη αυτή η γέφυρα ... ο άνθρωπος λοιπόν που έκανε μια τέτοια γέφυρα νίκησε τον Θεό! Και χάρηκαν πολύ οι δημοσιογράφοι και το δείχναν και το ξαναδείχναν. Το σύμπαν, αυτό που μπορούμε να δούμε, έχει μια ακτίνα 14 δισεκατομμύρια έτη φωτός και θαυμάζουμε που πήγαμε στη Σελήνη που απέχει ένα δευτερόλεπτο φωτός από τη γη. Και το θαυμάζουμε σαν σπουδαίο έργο.